Urlop wypoczynkowy jest okresem, w którym pracownik nie świadczy pracy. Jednak zatrudnionemu za ten czas przysługuje wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, które otrzymałby, gdyby wykonywał swoje obowiązki. Obliczając wysokość wynagrodzenia urlopowego, w pierwszej kolejności należy wyznaczyć podstawę wymiaru, mając na uwadze następujące kwestie:
- przyporządkowanie danego rodzaju wypłaty do źródła , jakim jest stosunek pracy,
- rodzaj składników wynagrodzenia wliczanych do podstawy oraz pomijanych,
- stałość bądź zmienność wysokości poszczególnych elementów wynagrodzenia,
- długość okresów, za które przysługuje dany składnik wynagrodzenia.
Obliczoną podstawę wynagrodzenia urlopowego należy podzielić przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona podstawa. Otrzymana w ten sposób stawka za jedną godzinę pracy jest mnożona przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu.
Ustalenie podstawy
- Jeśli staż pracy pracownika wynosi mniej niż dziesięć lat, przysługuje mu 20 dni urlopu wypoczynkowego.
- Jeśli staż pracy pracownika wynosi co najmniej dziesięć lat, przysługuje mu 26 dni urlopu wypoczynkowego.
Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy, do którego liczy się też okres kształcenia. Jego wymiar z kolei od rodzaju szkoły, jaką ukończyliśmy. Do stażu pracy należy wliczyć czas nauki. W przypadku ukończenia:
- zasadniczej szkoły zawodowej – do stażu pracy dolicz 3 lata,
- średniej szkoły zawodowej – do stażu pracy dolicz 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych – do stażu pracy dolicz 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej – do stażu pracy dolicz 4 lata,
- szkoły policealnej – do stażu pracy dolicz 6 lat,
- szkoły wyższej – do stażu pracy dolicz 8 lat.
Wynagrodzenie zamiast urlopu wypoczynkowego
Istnieje możliwość otrzymania ekwiwalentu pieniężnego zamiast wykorzystywania urlopu wypoczynkowego. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy przyczyną niewykorzystania dni wolnych jest zakończenie umowy o pracę – rozwiązanie umowy lub zwolnienie dyscyplinarne. Istnieją również grupy uprzywilejowane, którym przysługuje więcej dni płatnego urlopu. Są to:
- sędziowie, prokuratorzy – po 10 latach pracy mają dodatkowych 6 dni wolnych, a po 15 latach – 12 dni wolnych
- niepełnosprawni o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności – corocznie mają dodatkowych 10 dni wolnych
- pracownicy socjalni – raz na dwa lata mają prawo do dodatkowych 10 dni wolnych, jeżeli pracownik przepracował nieprzerwanie co najmniej 5 lat
- kombatanci – mają prawo do dodatkowych 10 dni wolnych (nie przysługują kombatantowi w sytuacji, gdy już z innych względów korzysta z dni wypoczynkowych przez ponad 26 dni w ciągu roku),
- inwalidzi wojenni – mają prawo do dodatkowych 10 dni roboczych.
